Założenia metody stanów granicznych

Metody stanów granicznych (SG), stanowiąca rozwinięcie metody odkształceń plastycznych (OP), jest w Polsce stosowana od 1977 r. W metodzie SG zamiast jednego (globalnego) współczynnika pewności stosowanego w metodzie OP, wprowadzono tzw. częściowe współczynniki bezpieczeństwa, dotyczące materiałów (betonu i stali) oraz obciążeń. Dzięki temu metoda SG umożliwia dokładniejsze uwzględnienie wielu różnych czynników wpływających na bezpieczeństwo konstrukcji.

W metodzie SG wprowadzono pojęcie stanów granicznych, przy czym jako graniczne określono takie stany umowne, które w konstrukcji nie powinny być przekroczone. Rozróżniono dwie grupy stanów granicznych:

•    I — stany graniczne nośności,
•    II — stany graniczne użytkowalności (użytkowania).

Stan graniczny nośności występuje wówczas, gdy naprężenia w przekrojach miarodajnych konstrukcji osiągają w betonie wartość odpowiadającą jego wytrzymałości obliczeniowej lub/oraz naprężenia w stali zbrojeniowej dochodzą do wartości równej jej obliczeniowej granicy plastyczności. Stan graniczny nośności może też dotyczyć stateczności ściskanych elementów konstrukcji bądź zmęczenia stali zbrojeniowej albo betonu w wyniku działania obciążeń wielokrotnie zmiennych.

Zgodnie z PN-82/B-02000 w stanach granicznych nośności należy stosować dwie kombinacje obciążeń podstawową i wyjątkową.

Kombinacja podstawowa — obowiązująca w obliczeniach wszelkich konstrukcji — składa się z sumy obliczeniowych wartości obciążeń stałych oraz zmiennych, uszeregowanych wg ich znaczenia, z uwzględnieniem przynależnych do kolejnych miejsc wartości współczynnika jednoczesności.

Kombinacja wyjątkowa obowiązuje jedynie wówczas, gdy ze względu na przeznaczenie, użytkowanie lub lokalizację obiektu budowlanego jest możliwe wystąpienie obciążeń wyjątkowych. Kombinacja ta składa się z sumy obliczeniowych wartości obciążeń stałych i zmiennych oraz jednego (najniekorzystniejszego dla obiektu) obciążenia wyjątkowego.

Do stanów granicznych użytkowalności zalicza się:
•    nadmierne odkształcenia (np. ugięcia) utrudniające normalne użytkowanie konstrukcji,
•    nadmierne zarysowania konstrukcji,
•    nadmierne drgania itp.